Kodeks cywilny uzupełniony o Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz ustawy szczegółowe regulują stosunki prawne, materialne i niematerialne w rodzinie. Prawo rodzinne i opiekuńcze reguluje:
– władzę rodzicielską,
– adopcję – w polskim prawie zwaną przysposobieniem,
– stosunki małżeńskie,
– obowiązek alimentacyjny,
– kuratelę.
Władza rodzicielska określa obowiązki wobec dzieci własnych i przysposobionych do momentu uzyskania przez nich pełnoletności. Pełna władza rodzicielska dotyczy obojga rodziców, chyba że orzeczeniem sądowym zostanie ograniczona lub odebrana. Wniosek o ograniczenie lub odebranie władzy rodzicielskiej może złożyć każda osoba, która uważa że dobro dziecka jest zagrożone. Wniosek może dotyczyć jednego lub obojga rodziców. Nadmierne karcenie dziecka, brak należytej opieki lub niewydolność wychowawcza to argumenty uzasadniające ingerencję Sądu w sprawy rodzinne. W pierwszej kolejności Sąd wysłucha dziecko i po zapoznaniu się z opinią biegłego psychologa w miarę możliwości uwzględni jego oczekiwania. Sąd wydając orzeczenie może: ustanowić kuratora, umieścić małoletnie dzieci w rodzinie zastępczej lub ośrodku opiekuńczo-wychowawczym. Rodzic w stosunku do którego ograniczono lub odebrano władzę rodzicielską może, w ściśle określony sposób widywać się z dzieckiem.
Sposób sprawowania władzy rodzicielskiej jest często rozstrzygany w trakcie sprawy rozwodowej małżonków. Sąd określając sposób sprawowania opieki nad małoletnimi dziećmi, wskazuje ich miejsce zamieszkania i wysokość alimentów. Ograniczenie lub odebranie praw rodzicielskich nie zwalnia z obowiązku płacenia alimentów. Alimenty muszą być płacone do momenty uzyskania pełnoletności przez dziecko lub do ukończenia 26 lat jak się uczy. Według polskiego prawa pełnoletnią jest osoba, która ukończyła 18 lat lub zawarła związek małżeński. Wyjątkiem jest odpowiedzialność karna za popełnione przestępstwa. Nawet piętnastolatek, zdemoralizowany w wysokim stopniu będzie odpowiadał przed sądem karnym jak osoba dorosła.
